.gif)
1. Cuốn sách "Cho và Nhận" của Adam Grant xoay quanh luận điểm chính rằng: người "cho đi" có tiềm năng đạt đến đỉnh cao của thành công nếu họ biết áp dụng chiến lược phù hợp, cân bằng giữa việc cho đi và bảo vệ bản thân, và linh hoạt trong việc điều chỉnh phong cách tương tác.
Để chứng minh luận điểm này, tác giả đã:
- Phân loại ba kiểu tương tác xã hội chính: "cho đi", "nhận lại" và "cân bằng", phân tích ưu điểm và nhược điểm của từng kiểu.
- Phân biệt hai loại người cho: "người cho đi vị tha", dễ bị lợi dụng và "người cho đi khác biệt", thành công hơn nhờ sự kết hợp giữa cho đi và bảo vệ bản thân.
- Sử dụng kết hợp các nghiên cứu thực nghiệm, phân tích tình huống thực tế và so sánh đối chiếu để minh họa tác động của phong cách tương tác đến thành tích.
- Phân tích chiến lược mạng lưới của người cho và người nhận, cho thấy người cho có lợi thế trong việc xây dựng mạng lưới rộng lớn và bền vững.
Nội dung cuốn sách có thể tóm tắt theo các ý chính sau:
Phần 1: Bối cảnh và Khái niệm
Tác giả giới thiệu ba kiểu tương tác xã hội chính và hai loại người cho.
- Ranh giới giữa các kiểu tương tác không cố định và mọi người có thể thay đổi cách tiếp cận tùy theo tình huống.
- Kiểu tương tác chính của mỗi người đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của họ.
Phần 2: Chiến lược Mạng lưới
- Người nhận xây dựng mạng lưới vụ lợi, tìm kiếm lợi ích cá nhân.
- Người cho xây dựng mạng lưới dựa trên sự chân thành và mong muốn tạo ra giá trị.
* Người cho có lợi thế trong việc tái kết nối với những mối quan hệ "ngủ yên" nhờ nền tảng tin tưởng sẵn có.
- Hiệu ứng lan tỏa của việc cho đi: Khi một người cho đi giúp đỡ, người khác cũng được truyền cảm hứng để tiếp tục cho đi.
Phần 3: Hợp tác và Đánh giá
- Người nhận thường tập trung vào việc giành lấy công lao và thiếu khả năng nhìn nhận đóng góp của người khác.
- Người cho có khả năng nhìn nhận tiềm năng của người khác và tạo điều kiện cho họ phát triển.
- Niềm tin của nhà lãnh đạo vào tiềm năng của nhân viên có thể kích hoạt lời tiên tri tự hoàn thành, giúp nhân viên đạt được hiệu suất cao hơn.
- Người cho thường ưu tiên động lực hơn là tài năng khi đánh giá và phát triển con người.
Phần 4: Ảnh hưởng và Giao tiếp
* Người nhận thường sử dụng giao tiếp mạnh mẽ để thể hiện sự thống trị.
- Người cho thường sử dụng giao tiếp mềm mại, thể hiện sự dễ bị tổn thương, đặt câu hỏi và tìm kiếm lời khuyên.
- Giao tiếp mềm mại hiệu quả hơn trong việc xây dựng uy tín và tạo ảnh hưởng lâu dài.
- Người cho thành công nhờ sử dụng giao tiếp mềm mại một cách chân thành, vì lợi ích của người khác.
Phần 5: Chuyển từ Người nhận thành Người cho
- Môi trường làm việc cạnh tranh có thể khiến người ta nghiêng về kiểu nhận lại.
- Vòng tròn tương hỗ, một hoạt động cho đi có cấu trúc, có thể khuyến khích mọi người cho đi nhiều hơn.
- Việc công khai hóa việc cho đi có thể thúc đẩy người nhận đóng góp nhiều hơn.
Phần 6: Tránh bẫy của việc Cho đi quá mức
- Người cho cần bảo vệ bản thân khỏi bị lợi dụng và kiệt sức.
- Phân biệt người cho chân thành với người nhận giả tạo bằng cách quan sát hành vi và lắng nghe ngôn ngữ.
- Áp dụng chiến lược "cho đi khác biệt": tin tưởng nhưng kiểm chứng, đặt ra ranh giới và cân bằng giữa lợi ích cá nhân và lợi ích của người khác.
- Tìm kiếm công việc phù hợp với giá trị cho đi, nơi tác động của việc cho đi được nhìn thấy rõ ràng.
- Tập hợp việc cho đi vào một khoảng thời gian nhất định để tối đa hóa hiệu quả.
Kết luận
- Công việc chiếm phần lớn thời gian của chúng ta, việc mang giá trị cho đi vào công việc sẽ làm cho cuộc sống thêm ý nghĩa.
- Thành công không phải là trò chơi có tổng bằng không. Người cho đi có thể đạt được thành công cho bản thân và đồng thời tạo ra giá trị cho người khác.
- Cho đi mang tính công cụ sẽ không hiệu quả về lâu dài. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc cho đi một cách chân thành, vì lợi ích của người khác và vì niềm vui của chính mình.
Cuốn sách "Cho và Nhận" cung cấp cho người đọc một cái nhìn sâu sắc về sức mạnh của việc cho đi và những chiến lược để áp dụng nó vào cuộc sống và công việc. Bằng cách kết hợp khéo léo giữa việc cho đi và bảo vệ bản thân, người cho có thể tạo ra tác động tích cực cho bản thân, cho người khác và cho cả xã hội.
2. Sách "Cho đi và Nhận lại" trình bày những hiểu biết nào về thành công?
Sách "Cho đi và Nhận lại" của Adam Grant đưa ra những hiểu biết sâu sắc về thành công, thách thức quan niệm truyền thống và làm sáng tỏ con đường độc đáo mà những người "cho đi" đi đến thành công.
Mặc dù người ta thường cho rằng những người "cho đi" có nguy cơ bị lợi dụng và thất bại, nhưng cuốn sách chứng minh rằng họ thực sự chiếm ưu thế ở cả hai đầu của thang thành công. Nghiên cứu trên nhiều ngành nghề, từ kỹ thuật đến kinh doanh, cho thấy những người "cho đi" có khả năng trở thành người chiến thắng, cũng như là người thất bại.
Để hiểu tại sao những người "cho đi" có thể đạt đến đỉnh cao, cuốn sách khám phá:
- Các chiến lược mà những người "cho đi" thành công sử dụng:
- Xây dựng mạng lưới: Cách tiếp cận mới để mở rộng kết nối và củng cố mối quan hệ.
- Hợp tác: Yếu tố cần thiết để làm việc hiệu quả và giành được sự tôn trọng.
- Đánh giá: Kỹ thuật bất ngờ để đánh giá và phát triển tài năng.
- Ảnh hưởng: Chiến lược mới mẻ để thuyết phục và đàm phán.
- Lợi ích của giao tiếp khiêm tốn:
- Thể hiện sự dễ bị tổn thương: Tạo dựng uy tín và kết nối chân thành.
- Đặt câu hỏi: Thể hiện mong muốn giúp đỡ và tìm hiểu nhu cầu.
- Nói chuyện thận trọng: Tránh gây phản kháng và tạo dựng lòng tin.
- Tìm kiếm lời khuyên: Thể hiện sự tôn trọng ý kiến người khác và học hỏi.
Cuốn sách cũng làm rõ sự khác biệt giữa "người cho đi vị tha" (ưu tiên lợi ích của người khác hơn lợi ích cá nhân) và "người cho đi khác biệt" (quan tâm đến cả lợi ích của người khác và mục tiêu cá nhân).
- Những người "cho đi vị tha" dễ bị kiệt sức và bị lợi dụng, trong khi những người "cho đi khác biệt" thường đạt được thành công lớn hơn.
Để tránh những cạm bẫy, những người "cho đi" cần:
- Thiết lập ranh giới: Biết cách bảo vệ bản thân và tránh bị lợi dụng.
- Tìm kiếm phản hồi: Hiểu tác động của việc cho đi để duy trì động lực.
- Tập hợp và rải rác việc cho đi: Tạo sự cân bằng và tránh kiệt sức.
"Cho đi và Nhận lại" kết luận rằng thành công không phải là trò chơi có tổng bằng không, đặc biệt là trong nhóm những người "cho đi". Bằng cách giúp đỡ người khác đạt được tiềm năng của họ, những người "cho đi" thành công không chỉ tạo ra giá trị cho người khác mà còn tạo ra lợi ích cho chính mình.
Cuốn sách đưa ra một cái nhìn lạc quan về tiềm năng của con người để đạt được thành công thông qua sự hào phóng và đóng góp cho xã hội.
3. Tác giả chứng minh luận điểm chính bằng cách nào?
Tác giả Adam Grant đã sử dụng nhiều phương pháp thuyết phục để chứng minh luận điểm chính của mình trong cuốn sách "Cho đi và Nhận lại", đó là những người "cho đi" có thể đạt được thành công vượt trội. Các phương pháp này bao gồm:
- Nghiên cứu thực nghiệm: Grant dựa vào rất nhiều nghiên cứu khoa học trên nhiều lĩnh vực, từ kỹ thuật, y học đến kinh doanh, để chứng minh mối liên hệ tích cực giữa việc "cho đi" và thành công. Ví dụ:
- Nghiên cứu về kỹ sư cho thấy những kỹ sư "cho đi" nhất lại có hiệu suất công việc thấp nhất, trong khi những người ở đỉnh cao của thang thành công thường là những người "cho đi" một cách khéo léo và chiến lược.
- Nghiên cứu về sinh viên y khoa cho thấy ban đầu những người "cho đi" có điểm số thấp hơn, nhưng sau đó họ đã vươn lên dẫn đầu khi chương trình học chuyển sang tập trung vào làm việc nhóm và dịch vụ bệnh nhân.
- Nghiên cứu về nhân viên bán hàng cho thấy những người "cho đi" mang lại doanh thu cao hơn đáng kể so với những người "nhận lại" và "cân bằng".
- Phân tích tình huống thực tế: Bên cạnh các nghiên cứu khoa học, Grant còn sử dụng nhiều câu chuyện và ví dụ thực tế từ cuộc sống và sự nghiệp của những người "cho đi" thành công trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Điều này giúp minh họa rõ ràng hơn cho các khái niệm và chiến lược mà ông đề cập, đồng thời tăng tính thuyết phục và tạo cảm hứng cho độc giả.
- So sánh và đối chiếu: Grant thường xuyên so sánh và đối chiếu những người "cho đi", "nhận lại" và "cân bằng" trong các tình huống cụ thể. Cách làm này giúp làm nổi bật sự khác biệt trong cách tiếp cận, động lực và kết quả, từ đó củng cố luận điểm về lợi thế của việc "cho đi" trong việc đạt được thành công.
- Phá bỏ định kiến: Grant dành nhiều thời lượng để bác bỏ những quan niệm sai lầm phổ biến về những người "cho đi", chẳng hạn như cho rằng họ nhu nhược hoặc dễ bị lợi dụng. Ông chứng minh rằng những người "cho đi" thành công thực sự rất tham vọng và khéo léo trong việc sử dụng chiến lược của mình để tạo ra lợi ích cho cả bản thân và người khác.
Tóm lại, bằng cách kết hợp nghiên cứu khoa học, ví dụ thực tế, so sánh đối chiếu và phá bỏ định kiến, Adam Grant đã xây dựng một luận điểm chặt chẽ và thuyết phục về khả năng thành công vượt trội của những người "cho đi".
4. Tác giả phân loại người cho, nhận và cân bằng như thế nào?
Trong cuốn sách "Cho đi và Nhận lại", tác giả Adam Grant phân loại ba kiểu tương tác xã hội chính dựa trên cách mọi người tiếp cận các mối quan hệ và trao đổi giá trị:
- Người cho (Giver): Người cho là những người ưu tiên lợi ích của người khác, sẵn sàng đóng góp và giúp đỡ mà không mong đợi nhận lại ngay lập tức. Họ tập trung vào việc tạo ra giá trị cho người khác và tin tưởng vào sức mạnh của sự hỗ trợ và hợp tác.
> Theo nghiên cứu của Grant, hầu hết mọi người phát triển một kiểu tương tác chính thể hiện cách họ tiếp cận phần lớn các mối quan hệ.
- Người nhận (Taker): Người nhận là những người ưu tiên lợi ích cá nhân, luôn tìm cách tối đa hóa lợi nhuận cho bản thân trong mọi giao dịch. Họ tập trung vào việc nhận được nhiều hơn những gì họ bỏ ra và thường lợi dụng lòng tốt của người khác.
> Grant chỉ ra rằng chúng ta thường cảnh giác với người nhận vì cảm nhận được động cơ vụ lợi của họ.
- Người cân bằng (Matcher): Người cân bằng là những người theo đuổi sự công bằng và tương hỗ trong các mối quan hệ. Họ tin vào việc trao đổi giá trị một cách cân bằng, mong muốn nhận lại những gì họ đã cho đi và sẵn sàng giúp đỡ những người đã từng giúp đỡ họ.
Tác giả nhấn mạnh rằng ranh giới giữa ba kiểu tương tác này không phải lúc nào cũng rõ ràng. Mọi người có thể thay đổi cách tiếp cận tùy theo vai trò công việc và mối quan hệ. Tuy nhiên, kiểu tương tác chính của mỗi người đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của họ.
Ngoài ra, Grant còn phân biệt hai loại người cho:
- Người cho đi vị tha (Selfless Giver): Họ đặt lợi ích của người khác lên trên lợi ích cá nhân, sẵn sàng hy sinh bản thân vì người khác. Tuy nhiên, họ dễ bị kiệt sức và lợi dụng nếu thiếu bản năng tự bảo vệ.
- Người cho đi khác biệt (Otherish Giver): Họ quan tâm đến cả lợi ích của người khác và mục tiêu cá nhân, tìm cách tạo ra giá trị cho cả hai bên. Họ thường thành công hơn nhờ sự kết hợp khéo léo giữa cho đi và bảo vệ bản thân.
Bằng cách phân loại các kiểu tương tác xã hội này, Grant giúp độc giả hiểu sâu hơn về động lực, chiến lược và kết quả của các cách tiếp cận khác nhau trong các mối quan hệ. Từ đó, chúng ta có thể nhận thức rõ hơn về bản thân và đưa ra lựa chọn phù hợp để đạt được thành công trong cuộc sống và công việc.
5. Tác giả phân tích chiến lược mạng lưới của người cho, nhận ra sao?
Trong cuốn sách "Cho đi và Nhận lại", tác giả Adam Grant đã phân tích kỹ lưỡng chiến lược xây dựng mạng lưới của người cho và người nhận, làm nổi bật sự khác biệt cơ bản trong cách tiếp cận và kết quả của họ.
Người nhận (Taker) thường tập trung vào việc xây dựng mạng lưới với mục đích vụ lợi, tìm kiếm những mối quan hệ có lợi cho bản thân. Họ khéo léo trong việc tạo dựng ấn tượng ban đầu tốt đẹp với những người có quyền lực và địa vị cao, sử dụng sự quyến rũ và nịnh hót để thu hút sự chú ý và giành lấy lợi ích.
Ngược lại, người cho (Giver) lại xây dựng mạng lưới dựa trên sự chân thành và mong muốn tạo ra giá trị cho người khác. Họ sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ những người trong mạng lưới của mình mà không mong đợi được đền đáp ngay lập tức. Theo Grant, người cho có lợi thế đặc biệt trong việc tái kết nối với những mối quan hệ "ngủ yên" (dormant ties), những người mà họ đã mất liên lạc trong một thời gian dài.
- Những mối quan hệ này mang lại thông tin mới mẻ và quan điểm đa dạng hơn so với những mối quan hệ hiện tại.
- Người cho có thể dễ dàng khôi phục lại những mối quan hệ này nhờ nền tảng tin tưởng đã được xây dựng từ trước.
Tác giả cũng chỉ ra rằng việc cho đi có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa tích cực trong mạng lưới. Khi một người cho đi giúp đỡ người khác, người đó có thể được truyền cảm hứng để tiếp tục giúp đỡ những người khác, tạo ra một chuỗi giá trị lan tỏa trong cộng đồng.
Ví dụ: Trong một thí nghiệm, khi một người cho đi kiên định xuất hiện trong một nhóm, các thành viên khác cũng bắt đầu đóng góp nhiều hơn, tạo ra lợi ích chung cho cả nhóm.
Tóm lại, Grant cho rằng chiến lược mạng lưới của người cho, dựa trên sự chân thành và mong muốn tạo ra giá trị, có thể mang lại lợi ích bền vững hơn so với cách tiếp cận vụ lợi của người nhận. Mạng lưới của người cho thường rộng hơn, đa dạng hơn và chứa đựng nhiều tiềm năng hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau.
